Poprzez pojęcie infekcje układu moczowego rozumiemy zakażenie jakiejkolwiek części układu moczowego, na który składa się cewka moczowa, pęcherz moczowy, moczowody. Infekcje układu moczowego, ze względów anatomicznych dotyczą częściej kobiet i mężczyzn.

Kiedy ograniczają się do cewki lub pęcherza moczowego powodują przykre, bolesne dolegliwości. Problem zaczyna się kiedy dotkną nerek, co stwarza bezpośrednie zagrożenia zdrowia i życia pacjenta. Najczęstszą metodą leczenia infekcji układu moczowego jest antybiotykoterapia, ale już teraz możesz podjąć pewne kroki, które minimalizują ryzyka powstania infekcji układu moczowego.

Objawy

Nie zawsze infekcje układu moczowego powodują dolegliwości, ale jeśli już się pojawią do możemy do nich zaliczyć:
– silne, nawracające parcie na pęcherz
– ból i pieczenie w trakcie oddawania moczu
– częste oddawanie małych porcji moczu
– mocz o mętny charakterze, niekiedy z domieszką krwi o zabarwieniu czerwony, różowym bądź brunatnym
– ciągły lub nawracający ból w obrębie miednicy

Objawy te nie są charakterystyczne dla tego schorzenia i mogą być niekiedy mylone z innymi dolegliwościami ze strony układu moczowego.

Objawy w zależności do odcinka układu moczowego
Objawy mogą się różnić, w zależności od tego, który odcinek układu moczowego został zainfekowany. Infekcje w obrębie cewki moczowejcharakteryzują się pieczeniem i bólem w trakcie oddawania moczu, zakażenia pęcherza moczowego dodatkowo cechują się bólem w obrębie miednicy oraz podbrzusza, niekiedy z obecnością krwi w moczu. Najpoważniejsze konsekwencje niesie ze sobą infekcja w obrębie nerek, która objawia się obustronnym bólem w odcinku lędźwiowym, gorączką, drgawkami, nudnościami i wymiotami.

Kiedy skontaktować się z lekarzem ?

Kiedy odczuwasz wyżej opisane dolegliwości świadczące o infekcji dróg moczowych, powinieneś jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

Przyczyny

Najczęstszą przyczyną infekcji układu moczowego są bakterie, które droga wstępującą (od cewki moczowej) mogą wnikać do różnych odcinków układu moczowego. Sam układ moczowy posiada wewnętrzne mechanizmy obronne, zapobiegające wnikaniu i rozwojowi drobnoustrojów chorobotwórczych, jednak w określonych sytuacjach one zanikają.

Najczęstsze infekcje układu moczowego

Najczęściej dochodzi do infekcji pęcherza moczowego, a na drugim miejscu cewki moczowej. W głównej mierze są to bakterie Eschericha Coli.

Czynniki ryzyka

Najbardziej narażone na infekcję układu moczowego są kobiety, które ze względów budowy anatomicznej (krótka cewka moczowa, położona w pobliży odbytu) częściej niż mężczyźni cierpią z powodu tego schorzenia. Do najczęstszych czynników zwiększonego ryzyka infekcji u kobiet należą:
– anatomia cewki moczowej
– aktywność seksualna: kobiety o wysokiej aktywności seksualnej są bardziej narażone oraz te które często zmieniają partnerów
– używanie środki antykoncepcyjne pod postacią wkładek wewnątrzmacicznych
– menopauza: po okresie menopauzy ilość krążących estrogenów maleje, przez co dochodzi do pewnych zmian anatomiczny w układzie moczowym, sprzyjających rozwojowi infekcji.

Pozostałe czynniki ryzyka:
– nieprawidłowości w budowie układu moczowego. Najczęściej dziedziczne, powodują zaburzony odpływ i wydalanie moczu. Przez co dochodzi do jego retencji, co – zwiększa możliwość rozwoju drobnoustrojów chorobotwórczych.
– Blokada w odpływie moczu. Mechanizm rozwoju infekcji jest podobny, jak wyżej opisany, natomiast droga odpływu jest zaburzona głównie z powodu kamicy lub przerostu gruczołu krokowego
– Osłabienie układu odpornościowego. Tak jak pisaliśmy wcześniej organizm ludzki posiada naturalne mechanizmy obronne, które w określonych sytuacjach mogą ulec załamaniu. Do najczęstszych i najpowszechniejszych czynników obniżających odporność należy cukrzyca, szczególnie ta źle kontrolowana. Jeśli cierpisz na to schorzenie to udaj się do diabetologa celem optymalizacji leczenia.
– Użycie cewnika moczowego. Zarówno przewlekle, jak i w przeszłości zwiększa ryzyko rozwoju infekcji w obrębie układu moczowego.
– Wszelkie procedury urologiczne. Ze względu na ingerencję w układ moczowy, zawsze niosą podwyższone ryzyko infekcji. Natomiast odpowiednio wykonana procedura, przez wykwalifikowanego urologa minimalizuje to ryzyko.

Powikłania
Infekcje układu moczowego leczone odpowiednio wcześnie i prawidłowo nie niosą ze sobą większego ryzyka wystąpienia powikłań. Do poinfekcyjnych powikłań zakażeń układu moczowego należą:
– Nawracające infekcji. Szczególnie późno lub źle leczone infekcje układu moczowego mają tendencje do nawracania, w szczególności u kobiet. Jeśli przebyłaś trzy lub więcej infekcji udaj się po poradę do urologa, zanim może dojść do rozwoju bardziej niebezpiecznych powikłań.
– Trwałe uszkodzenie nerek. Na skutek późno lub źle leczonych infekcji może dojść do tzw. odmiedniczkowego zapalenia nerek, które może powodować ich trwałe uszkodzenie i być przyczyną przewlekłej ich niewydolności.
– U kobiet w ciąży może dojść do poronień, urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową lub przedwczesnych porodów.
– Zwężenie cewki moczowej. Powstałe na skutek częstych, nawracających infekcji cewki moczowej u mężczyzn, w szczególności w przebiegu chorób wenerycznych.
– Urosepsa. Najpoważniejsze powikłanie infekcji układu moczowego, w szczególności w przebiegu odmiedniczkowego zapalenia nerek.

Przygotuj się na wizytę ze specjalistą
Przy częstych, nawracających infekcjach układu moczowego (więcej niż 3 infekcje) lub przebytym odmiedniczkowym zapaleniu nerek udaj się do urologa. Przygotuj się przed wizytą spisując sobie swoje objawy, robią listę przyjmowanych leków/witamin/suplementów oraz zabierając ze sobą całą dokumentację medyczną z poprzedniego leczenia.

O co może zapytać lekarz:
– Od kiedy utrzymują się dolegliwości ?
– Jak i czym byłeś w przeszłości leczony na infekcję układu moczowego ?
– Jak bardzo nasilone są dolegliwości ?
– Jak często chodzi do toalety ?
– Czy objawy ustępuje po wizycie w toalecie ?
– Czy gorączkujesz ?
– Czy miewasz bóle w odc. Lędźwiowym kręgosłupa ?
– Czy zauważyłaś upławy lub krew w moczu ?
– Czy jesteś aktywny seksualnie ?
– Jakich środków antykoncepcyjnych stosujesz ?
– Czy istnieje możliwość, że jesteś w ciązy ?
– Czy byłeś wcześniej cewnikowany ?
– Na jakie inne schorzenia cierpisz ?

Po dokładnym zebraniu wywiadu i zbadaniu lekarz urolog zleci odpowiednie badania i ustali najbardziej optymalny dla Ciebie schemat leczenia. Będą również konieczne wizyty kontrolne celem monitorowanie leczeni i ewentualnego wykonania badań kontrolnych. Zazwyczaj leczeniem pierwszego rzutu jest antybiotykoterapia. Objawy ustępują dosyć szybko, ale należy pamiętać, żeby nie przerywać samodzielnie leczenia, bez uprzedniej konsultacji z lekarzem. U kobiet w okresie klimakterium, konieczna będzie również wizyta u specjalisty ginekologacelem ewentualnego lokalnego leczenia hormonalnego.

Jak zapobiegać ?
Możesz poczynić klika prostych kroków celem zminimalizowanie ryzyka infekcji układu moczowego:
– Pij dużo płynów, a w szczególności wody. Jeśli nie masz ku temu przeciwskazań zdrowotnych picie dużych ilości wody powoduje, że mocz jest bardziej rozcieńczony i bakterie są szybciej wypłukiwane.
– Pij sok żurawinowy. Chociaż nie ma bezpośrednich badań potwierdzających skuteczność soku z żurawiny to na pewno, dodatkowo ze względu na obecność antyoksydantów, stanowi od zdrowszą alternatywę dla wody. Pamiętaj jednak, aby nie był to napój sztucznie słodzony, bądź typu soft drink.
– Po każdej wizycie w toalecie dbaj o higienę miejsc intymnych. Uwaga jest skierowana do kobiet. Dbanie o higienę to podstawa, a w tym wypadku zapobiega przedostawania się bakterii z regionów odbytnicy w kierunku cewki moczowej.
– Po zakończeniu stosunku idź do toalety. Najlepiej wypij przed szklankę wody, pomoże to „wypłukać” ewentualne drobnoustroje chorobotwórcze z miejsc intymnych.
– Unikaj potencjalnie drażniących środków kosmetycznych. Do pielęgnacji miejsc intymnych używaj odpowiednio do tego przystosowanych produktów.
– Zmień metodę antykoncepcji. Jeśli masz podwyższone ryzyko infekcji bakteryjnej lub cierpisz na nawracające infekcje dróg moczowych zapytaj swojego lekarza ginekologa o alternatywne środki antykoncepcji.